11 Aralık 2023 itibarıyla (bugün) asgari ücret maratonu başlıyor! Çalışma Bakanlığı ev sahipliğinde başlayacak görüşmelerde masadaki senaryolar milyonları ilgilendiriyor. Gelin birlikte senaryolar bir daha bakalım.
Asgari ücret son yıllarda enflasyonla birlikte Türkiye’de en çok artış yaşayan maaş olurken, böylelikle milyonlarca çalışanın da giderek eğitim, tecrübe fark etmeksizin ortalama maaşı haline geldi. Asgari ücret zam görüşmeleri bugün başlayacak ve 2024 asgari ücreti belirlenecek.
Bu yıl asgari ücrete dair senaryolarda artış var. Her yıl belli oranlarda zam konuşulan asgari ücrette son 2 yıldır Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderlik ettiği son toplantıda zam oranı açıklanıyor. Ancak bu yıl ekonomi politikalarının değişmesi, enflasyonla mücadele, 2024’te yerel seçimler derken, her kafadan ayrı bir ses çıkıyor.
Asgari ücretin tarafları ne istiyor? Asgari Ücret Tespit Komisyonu her zam döneminde Çalışma Bakanlığı, işçi ve işverenler olarak masaya oturuyor.
Bu yıl işçi tarafında Türk-İş’le birlikte gerçekten işçiler masaya oturacak. TİSK değişmez işveren kanadı olurken, bakanlık tarafındaki açıklamalar toplantılar başlamadan gerginlik yaratmıştı. Yine işçi temsilcisi olan ancak masada bulunmayan DİSK ise yıllar sonra bu yıl asgari ücret için rakam telaffuz etmemiş, isteklerini sıralamıştı.
Asgari ücret konusunda tek zam tartışmaları ise sürüyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘beklenen enflasyon’ üzerinden zam yapılmasını doğru bulduklarını satır aralarında açıklarken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da ‘tek zam’ verileceğin belirtmişti. Gözlerin çevrildiği Cumhurbaşkanı Erdoğan da hem çalışanı enflasyona ezdirmeyeceklerini hem de tek zamla bu işin biteceğini ifade etmişti.
Zam oranları ise havada uçuşuyor!
Geçmiş yıllarda yapılan Hazine, TÜİK ve Hacettepe Üniversitesi gibi gıda, enflasyon hesaplamalarına dair raporların istenip istenmeyeceği merakla bekleniyor. TCMB’nin eski başekonomisti Hakan Kara ve birçok ekonomist de hesaplamalarını sürdürüyor. Ortalama beklenti yüzde 40-45 seviyelerinde bir zam olurken, işverenin de destek beklediği gerçeği hükümetin önündeki senaryoda duruyor.
Hangi siyasi parti asgari ücrete ne kadar zam istiyor?
Ülkenin ortalama ücreti haline gelen asgari ücret özellikle son yıllarda büyük bir toplamsal konu haline gelirken, siyasilerin bunun dışında kalmaması olanaksız. Ana muhalefet partisi CHP asgari ücrette 22 bin TL’yi telaffuz ederken, İYİ Parti ve Gelecek Partisi 17 bin TL’yi açıkça söyledi ancak İYİP haziranda da zam bekliyor. YRP’den Erbakan ise rakam söylemezken, tek zammın kabul edilemez olduğunu, BBP Destici de asgari ücretin 17 bin liradan az olmaması gerektiğini söyledi. Deva Partisi Babacan ise beklenen enflasyona göre zam yapılamayacağını söylemişti.
Asgari ücrete ne kadar zam gelecek? sorusu herkesin gündeminde.
Asgari ücrete gelen zamların da ne kadar sürede eriyeceği ayrı bir sorun olurken, herkesin gündeminde zam oranları var. Yılsonunda eriyen maaşlara baz etkisi de yaratan zam oranı için gözler bakanlıkta. 4 toplantıyla belirlenmesi beklenen asgari ücrette konuşulan maaş zam oranları bir yana memur emeklisi benzeri enflasyon farkı ve toplu sözleşme farkıyla yüzde 50’yi bulması beklenen bir senaryoda güçlü ihtimaller arasında yer alıyor.
İşte 2024 asgari ücreti için beklenen zam oranları ve zam sonrası dolar bazında asgari ücret ne kadar olacak? Zam oranlarına göre asgari ücretin işverene maliyeti de tabloda yer alıyor.
